ضرب المثل پته کسی روی آب افتادن
معنی و ریشه ضرب المثل :
مردم در گذشته برای در اختیار داشتن آب آشامیدنی، پتهای (سنگ یا هر چیزی که جلوی حرکت آب را بگیرد) در جوی آب قرار میدادند و مقداری از آب که به داخل محله و کوچهها میآمد را به سمت حوضچهها و محل ذخایر آب خانهها هدایت میکردند تا اهالی دهکده از این آب برای مصارف شخصی اعم از نوشیدن، طبخ غذا و شستوشوی ظروف استفاده کنند.
گفته میشود که در آن سالها به هنگام خشکسالی و کمبود آب، عدهای وجود داشتند که برای تامین خزانهی آب مصرفی خود، به حریم دیگران تجاوز میکردند و آب مصرفی روزانهی آنها را برای خود به غارت میبردند. این افراد به هنگام شب که همهی اهالی روستا در خواب بودند، در داخل جوی آب پتهای میگذاشتند تا حرکت آب متوقف شود و با خیال راحت در ظروفی که همراهشان بود آب پر کرده و با خود میبردند.
در آن وقت شب احتمال اینکه دزدی آنها لو برود خیلی کم بود، اما گاهی فشار زیاد آب باعث میشد پتهای که در جوی آب قرار داده بودند از جایش درآید و با جریان آب به محلههای دیگر برود و در این هنگام اهالی آن محله پته را روی آب مشاهده میکردند و متوجه میشدند که عده ای در حال دزدیدن آب هستند. سپس با فریاد و سر و صدا همهی اهالی دهکده را با خبر میساختند.
این عمل رفتهرفته به صورت ضربالمثل بر سر زبانها افتاد و در حقیقت اشاره به فردی دارد که رازش برملا شود.
بیان های دیگری ازین ضرب المثل:
پته روی آب افتادن
پته اش روی آب افتاد
پته روی آب ریختن